ARISTOTELES

Grezia klasikoko zientzialari filosofoa izan zen. Mendebaldekoen iritziz filosofo garrantzitsuenetariko bat izan zen Platonekin batera. Bere lanek arlo desderdinak jasotzen dituzte. Biologia, logika, metafisika, epistemologia... besteak beste.

Mazedoniako Stagiran jaio zen kristo aurreko 384. urtean eta horregatik eman zitzaion Estagirita ezizena.Asklepioren ondorengoa zen, eta hortik datorkio biologia eta medikuntzarako zaletasuna.

Bere aita, Amintasen sendagilea zen, Mazedoniako erregearen sendegilea alegia.

17 urterekin Atenasera joan eta Platonen akademian ikasle bezala aritu zen 20 urtetan zehar. 20 urtetatik azkenekoetan, erretorika ikasle moduan ibili zen. Oso liburuzalea zen.

Beranduago, Platon hil zenean, ez zuten akademiako buru izendatu, desadostasun batzuk zirela medio. Espeusipo izendatu zuten akademian Platonen ondorengo gisa. 
Asia txikiko Aso hirira hurbildu zen ondoren. Bertako erregea Hermias zen eta berelagunaren gonbidapenarekin han egon zen hiru urtez. Hantxe, erregearen alabarekin ezkondu zen, Pitiasekin. Berarekin alaba bat izan zuten batera, Pitias izena zuena. 
Hermias hil zenean, Mazedonia bere jaioterriko erregea zen Filipo Mazedoniakoaren 13 uurteko Alexandro semearen irakasle izendatu eta horretan aritu zen bost urtez. Geroago bere lagunarekin, Teofrastorekin Lesbosera joan zen, k.a. 337-k.a. 335.


METAFISIKA


Metafisika, Aristotelesek filosofiaz idatzitako lanen bilduma dela esan genezake.
Gai askotakoak eta batasun gabekoak. 
Izen hori Aristotelesen Fisika lanetakako gaiez haratako izateagatik dela uste da: meta+fisika. Liburu hauek Aristotelesen lanen ordenazioan Fisika lanen ondorengoak zirelako etor daitekeela ere pentsa daiteke.


Metafisika hitza ez da bilduma horretan agertzen eta beraren jarraitzaileek jarritako izenburua da.
Metafisikaren barruan lau gai bereiz genezake:
- Gauzen lehenengo kausak eta printzipioak aztertzen dituen lehen filosofia.
- Izatearen azterketa.
- Jakintza.
- Teologia.

Eguberriaren Sorrera

Esan ohi da, eguberriak jatorriz bi iturri dituela:

Argiaren festa

Eguberri hitzak, nahiz eta mende askotan kristau tradizioak estali, neguko solztizioa, eguna luzatzen hasten den garaia eta ondoriozko ospakizuna adierazten dizkigu, egun berri baita hitz horren jatorria. Gabon hitza berriz, gau on da hitzaren jatorria.

 Eguna pixkanaka laburtuz doan aldia, amaitzea geroztik luzatzen hastearen fenomenoa gizakiak tropikotik kanpo bizitzen hasi zenetik ezagutu zuen.


Kristoren jaiotza



 Natibitatearen ospakizuna Maria sortzez garbiaren festarekin hasten da, abenduaren hasieran. Honetan aingeruak Jesusen ama izango zenari Izpiritu Santuaren eraginez haurdun geratuko zela jakinarazi zionekoa ospatzen da. Abendua, beraz "adventus" edo "etorrikoa"ren itxaronaldia da. Ez da segurua Nazareteko Josu (Joshua edo Yeshua) abenduaren 24etik 25erako gauean jaio zela, antza denez udaberria ala uda behar zuen izan. Eta Elizak data honetan kokatu baldin bazuen, kristauak ez ziren ospakizunak estaltzeko izan zela ere badirudi, erromatarren Saturnaliak, esaterako.






[aldatu]

Athletic-en etorkizuna

Denok dakigu orain arte "Athletic de Bilbao" futbol taldeak betidanik erabili dituela euskal jokalariak. Baina zer gertatzen ari da? Eta hori baino garrantzitsuagoa, zer gertatuko da etorkizunean?
Ohitura hori galtzen ari da, adibide bat jarriko dut, gustatuko al zitzaizun San Mamesen beltza edo beste arraza bateko norbaitek debutatzea? Athleticeko edozen zaleri galdera hau egiten badiozu erantzuna garbia izango zen, ezetz.
Oraintxe bertan Athleticean beltza den jokalari bat dago, Ramalho alegia, horrek ez du esan nahi euskalduna ez denik, baina zenbait zaleren ustez, gehiengoaren ustez, ez luke San Mamesen debutatu behar. Denok dakigu ez dagoela ondo beste kolore batekoa izateagatik, eskubideak kentzea, baina inoiz ez du beltz batek San Mamesen jokatu, eta hori zerbaitegatik da.
Nire ustez, Athletic taldeari, daukan altxor hori kentzen badiozu, dena kentzen diozu, begira Erreala eta Osasuna, ez dira berdinak, Athletic askoz maiteagoa eta ohore gehiagokoa da, hori bistan da.
Dirua beharrezkoa da, eta dirua kalitatearekin dago lotuta, beraz europako txapelketetara joatea behar beharrezkoa da.

Beste gai eztabaidagarri bat, San Mames berriarena izan daiteke, ba al dago dirurik beste zelai bat egiteko? nondik irtengo da diru hori? Gainera, zergatik egin horrelako zelai bat, San Mames zaharra oraindik egoera onean badago?
Baina arazo bat dago, Athleticek ez du sekula europako titulurik irabazi, eta horrela ez dago diru asko lortzerik, urte askotan urtean zehar hor ibili da baina azken aldian ez dabil oso fin. Nahiz eta orain europako txapelketa jokatzen ari den, argi ikusten da beste garai batzuetan askoz hobeak zirela Athleticeko jokalariak.

Inork ez daki aurrerantzean zer gertatuko den Athleticekin, baina gaur egungo Athletic ez dela historian zehar ikusi dugun Athletic da argi dagoen gauza bakarra.